Amsterdammers maken zich in toenemende mate zorgen over drukte in de stad. De laatste jaren is dan ook niet alleen het aantal inwoners, maar ook het aantal banen en het aantal binnen- en buitenlandse bezoekers toegenomen. Dit leidt tot discussies over onder andere betaalbaarheid van woningen en overlast door grote groepen bezoekers. Ook over winkelgebieden wordt in deze context veel gesproken. Drukte zou in deze gebieden leiden tot verdringing van bewoners en ondernemers en verschraling van het winkelaanbod. In het onderzoek Toekomstbestendig Evenwicht probeert onderzoeker en promovendus Iris Hagemans te meten in hoeverre de toegenomen drukte leidt tot verdringing en verschraling en waar dit met name plaatsvindt.
Meetups project
Binnen dit project worden vanaf nu maandelijkse meetups georganiseerd rond het thema ‘Grip op consumptieruimten’. Vorige week vond de eerste meetup plaats in de Voormalige Stadstimmertuin, samen met HvA onderzoekers, Gemeente Amsterdam, De gebiedsmakelaar van Plein 40-45 en mensen van Centrum XL. De bijeenkomsten zijn er op gericht kennis uit te wisselen, inzichten te toetsen en projectvoorgang te evalueren tussen partners, onderzoekers en andere betrokkenen bij het onderzoek Toekomstbestendig Evenwicht. De vraag die tijdens de meet-ups centraal staat is: Hoe krijg je meer collectiviteit in de aanpak van stadsproblematiek?”. Een brede vraag, die ze gaan benaderen vanuit verschillende perspectieven.
Eerste resultaten
De eerste meetup richtte zich op data over winkelgebieden. Iris presenteerde daar de bevindingen van haar onderzoek naar oververhitting/toeristificering van winkelgebieden in Amsterdam. Voor dit onderzoek heeft zij een model gemaakt dat aangeeft hoe winkelgebieden oververhit raken, de hypothese is dat dat plaatsvindt in een vicieuze cirkel van 1. drukte, 2. verdringing van ondernemers en 3. standaardisering van het consumptieaanbod (in de vorm van een toename van ketenwinkels of ‘toeristenwinkels’). Zij heeft bij die drie indicatoren data gevonden om ze bij benadering meetbaar te maken en gekeken in hoeverre ze zijn terug te vinden in Amsterdam tussen 2005 en 2014. Dat blijkt in beperkte mate het geval te zijn. Er is wel een verband tussen drukte en standaardisering, dat na 2014 een andere vorm aanneemt. In alle periodes tussen 2005 en 2017 gaat drukte samen met meer ketenwinkels. Na 2014 zag zij ook meer toeristenwinkels in drukkere winkelgebieden. Wanneer men gaat kijken waar deze concentraties zich voordoen, is het samenvallen van drukte en toeristenwinkels alleen op de Dam en Damrak duidelijk herkenbaar. Al met al lijkt de commotie over toeristificering van winkelgebieden niet geheel te verklaren te zijn door ontwikkelingen die in winkelgebieden plaatsgevonden hebben. De volgende stap is voor Iris dan ook om het debat te gaan volgen: Wanneer en op welke manier zijn toeristenwinkels zo’n grote rol in het politieke debat in Amsterdam gaan innemen? Bekijk hier haar presentatie.
Dashboard winkelgebieden
Samen met CMI-onderzoeker Anne Risselada werkt Iris aan een dashboard om informatie over winkelgebieden inzichtelijk te maken voor beleidsmakers. Dit concept dashboard werd door Anne tijdens de eerste meetup gepresenteerd. Zij verwachten dat de definitieve versie van dit dashboard ergens in 2020 wordt opgeleverd. Om hiervan op de hoogte te blijven, adviseren we je het Linkedin en Twitter kanaal van het Centre for Market Insights in de gaten te houden.
